مسؤولیت بین المللی دولت ها در حقوق محیط زیست

بر اساس حقوق مسؤولیت بین­المللی، کشوری که فعل یا ترک فعل مغایر با قوانین و مقررات بین المللی به او منتسب است باید خسارت وارده به کشور یا کشورهای متضرر از آن ­را جبران نماید، فی­الواقع نقض هر تعهد مقرر در حقوق بین­الملل مسؤولیت آور است. نکته قابل توجه در خصوص حقوق بین­الملل محیط زیست، ابعاد و عناصر گوناگون آن و گستردگی موضوعات آن است بالاخص آن بخش از مسایل زیست محیطی که از ماهیت «فرامرزی»[1] برخوردار است نظیر آلودگی های مرز گذر و تخریب بین­المللی در مواجهه با عظمت و فوریت مشکلات و مسایل محیط زیستی بین­المللی، جهان نیازمند یک بیداری و همراهی جدی است.حتی امروزه رهبران جهان به طور فزاینده­ای مسائل محیط زیستی را از بخش­های حاشیه­ای و جانبی به دستور کار، اصلی سیاسی­شان منتقل کرده­اند. از سوی دیگر محققان حقوق بین­الملل نیز مبادرت به ایجاد قواعد مربوط به مسؤولیت و تعهدات دولت­ها، خصوصاً در مورد پاسخ­گویی به موضوع تخریب و آلودگی های مرز گذر نموده­اند و در این میان دولت­ها نیز، بر اساس این نظام مسؤولیتی از طریق توسعه موافقت­نامه­های بین­المللی که به­منظور جلوگیری از فعالیت­های مضر به محیط زیست نظم یافته، دست به­کار شده­اند. از سوی دیگر تأسیس دیوان کیفری بین­المللی را می­توان به ­عنوان یکی از اقدامات قابل توجه بین‏المللی در حمایت کیفری غیرآشکار از محیط زیست دانست اما علی­رغم این ­که موضوع مسؤولیت بین­المللی در حقوق بین­الملل جایگاه قابل توجهی یافته است در حقوق بین­الملل محیط زیست و جبران خسارات وارده در این حوزه بحث مسؤولیت بین­المللی به­ صورت اجمالی و مبهم باقی مانده است هر چند در سال­های اخیر توسعه آن بهتر از قبل بوده است.